Nož (jatagan) iz osmansko – turskog perioda

Hladno oružje, nož (jatagan) iz osmansko – turskog perioda

(najverovatnije XIX vijek)

 

Nož, pronađen 2015.godine u kući Hebipa Idrizi. Čelično, jednobridno sječivo, ima žlijeb.
Drvena drška, pričvršćena za metalnu osnovu sa tri eksera, pokovana limom.  Nema korice. Na sječivu nejasno ugravirana slova.

Dužina sječiva: 500mm, drška: 120mm – ukupno: 640mm

Hisarište

Google Map

  


Hisar (arap. حصار: blokada, opsada ili tur. hisar: tvrđava).

Hisar označava utvrđenje, sa jednom kulom ili bez kule. Manje utvrđenje ovakvog tipa nazivano je hisardžik – tvrđavica.

(Wikipedia)

 

Na mestu Barbula, pored privatnih poseda (livada), postoji jedno malo uzvišeno brdašce, trenutno prekriveno leskom.

U pokrajinskom zavodu SFR Jugoslavije je uvedeno u spomenike kulture. U bivšoj državi nisu vršena arheološka istraživanja, zbog čega je nemoguće preciznije definisati oblik i izgled utvrđenja.

Ostaci utvrđenja

Na brdu Hisarište kod Kruševa nalaze se ostaci masivnog bedema koji prate konfiguraciju terena i čine osnovu polukružnog oblika. Bedem je građen od lomljenog kamena vezivan krečnim malterom. Na pojedinim mestima uočeno je da su postojale četvorougaone kule.

Osnovni podaci

Mesto: Kruševo

Period gradnje: nedefinisano

Osnov za upis u registar

Rešenje Pokrajinskog zavoda za zaštitu spomenika kulture u Prištini, br. 924 od 15.12.1967. Zakon o zaštiti spomenika kulture (Sl. glasnik SRS br. 3/66)

 

Foto: Spomenici kulture Srbije

Švedska neprofitna organizacija CHwB sprovodi plan restauracije kulturnih spomenika u opštini Dragaš. U tom planu je uvršćeno i arheološko nalazište Hisarište u Kruševu. Nadajmo se da će se u budućnosti vršiti arheološka istraživanja na ovom lokalitetu.

Cultural Heritage without Borders (CHwB)

Lista kulturne baštine pod  privremenom zaštitom DRAGAŠ

Arheološko nasleđe

46. Arheološki lokalitet Hisarište Kruševo
Period: Praistorija  Status: 925/67 Reg.broj. 002997

Šuma Jelak Tapija

Google Map

Jelova šuma "Jelak" nalazi se u ataru sela Kruševo na putu prema Restelici.

Šuma je u vlasništvu sela bila sve do 1945.godine, kada na vlast dolazi Komunistička partija, koja oduzima privatna imanja. Meštani su pokušali da zadrže šumu podelom na nekoliko privatnih parcela, međutim, od toga se odustalo jer su pojedina domaćinstva pokušali da svoje parcele prodaju.  Nakon devedeset godina, kada su se zakoni i države promenile, treba sagledati kako se tapija može koristiti pravno i da li je moguće da se šuma "vrati" selu Kruševo.

Od decembra 2012. godine veći dio Gore je pripojen Nacionalnom parku Šara. Nacionalni Park Šara sada obuhvata površinu od 53.469 ha i prostire se na teritorijima opština: Kačanik, Štrpce, Suvareka, Prizren i Dragaš, granice su utvrđene zakonom koji je donijela Skupština Kosova, 13. decembra 2012. godine (ZAKON O NACIONALNOM PARKU “ŠARA”  -  Zakon br. 04/L-087). I šuma "Jelak" je pripojena Nacionalnom Parku Šara.

Organizovanost i odlučnost meštana da sačuvaju šumu, ogledala se u organizovanom čuvanju šume (koldžije) i ograničenju eksploatacije šume, tako što su jednu jelu delili na dva domaćinstva za jednu zimsku sezonu. U slučaju krađe, sprovodile su se rigorozne mere. Čuvari šume (koldžije) nailazili su na mnogobrojne probleme sa meštanima susednih sela sa kojima se Kruševo katastarski graničilo, Restelica i Šišteec.

Šuma "JELAK" Foto: AljabakPhoto.com

Kopiju tapije o Ubaštinjenju šume "Jelak" poseduje Mehmed Toro. Orginalna tapija je izgubljena, možda se može pronaći u nekom arhivu.

Tapija je pisana ćiriličnim pismom na četiri papira fotmata A3, pisačom mašinom i ručno. Pojedini potpisi meštana Kruševa i Restelice pored ćirilice potpisani su i arebicom.

Na prvom papiru ispisanom pisačom mašinom, u donjem desnom uglu stoji i pečat opštine Kruševske, sreza Gorskog.

Drugi papir je pisan ručno, kao zapisnik o granicama šume "Jelak".

Na trećem papiru u donjem delu su vidljivi pečati Suda Opštine Kruševske, kao i potpis i pečat načelnika Sreza Gorskog u Vranište. Kao i pet taksene marke od po 10 dinara.

Datum: 22.11.1929.godine

Na poslednjem četvrtom papiru je taksena marka od 20 dinara i u donjem delu pečat Suda u Prizrenu kao i potpis predsednika Suda.

Datum: 15.10.1930.godine 

Šuma "JELAK" Foto: AljabakPhoto.com

Kompletan rad možete pogledati i preuzeti: OVDE

Škola Kruševo

Osnovna i niža srednja škola “Svetlost” nalazi se u selu Kruševo, opština Dragaš.

O školstvu na ovom području može se govoriti posle Drugog svetskog rata. Pre rata u Kraljevini Jugoslaviji,i u Osmanskom Carstvu stanovništvo je većinom pohađalo verske škole ( mektebe ). Odmah posle Drugog svetskog rata počinje akcija otvaranja osnovnih škola. 

Od 1945. – 1948.godine organizovani su tečajevi za opismenjavanje stanovništva.

U vremenskom periodu od 1948. – 1952.  škola radi kao istureno odeljenje u Dragašu.

Od 1952. – 1958. godine škola radi kao osmorazredna u novoj školskoj zgradi koja je napravljena dobrotvornim radom građana. 

Izvestaj o radu škole 1952

1958. – 1962. škola ponovo radi kao četvororazredna u sklopu osnovne škole u Dragašu.

Školske 1962/63 izgradjena je postojeća školska zgrada, i po odluci IO opštine Dragaš, škola postaje matična osnovna škola sa područnim odeljenjima u Globočici, Zli Potoku i Restelici.

Rezultati postignuti od osnivanja pa do danas su veoma veliki. Uz negovanje kvalitetnog obrazovno-vaspitnog rada velika pažnja se poklanja očuvanju i uređenju školske sredine.

Današnja osnovna i niža srednja škola “Svetlost” je devetogodišnja škola. Ima solidne prostorne uslove koje se neprekidno poboljšavaju. Nastavno osoblje ohrabruje kreativnost i slobodnu mišljenja svakog deteta. Stvaraju se uslovi da se učenici i njihovi roditelji prijatno osećaju u školi. Svi učenici imaju jednake šanse za uspeh uz poštovanje razlika u skonostima i sposobnostima, kao i razvojnog i socijalnog okruženja iz kojeg dolaze. Učenik ima šasnu da postigne svoj maksimum. 

Posebna briga je podmlađivanje nastavnog kadra, njegova stručna obuka i razvoj dobrih međuljudskih odnosa.

Škola je svakodnevno otvorena za sve vidove saradnje sa roditeljima učenika i širom lokalnom zajednicom, za sve vrste obrazovnih i kulturnih usluga, za razne vidove slobodnih i vannastavnih aktivnosti.

Rejting škole u društvenoj zajednici je uvek bio na dobrom nivou a i danas je tako.

Prethodno ime škole “5.Oktobar” je promenjeno 2008.godine u ime SVETLOST.